Tην Κυριακή στις 10.30 π.μ. σας περιμένουμε στον αρχαιολογικό χώρο της Ηετιώνειας (Κανάρη 58, Δραπετσώνα), να μιλήσουμε για την εποχή που το Καστράκι ήταν μια πυκνοκατοικημένη προσφυγική παραγκούπολη, αλλά και για το φρούριο της Ηετιώνειας που προστάτευε στα αρχαία χρόνια το μεγάλο μας λιμάνι.
Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς & Νήσων, στο πλαίσιο του εορτασμού της εκδήλωσης «ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ 2023», σας προσκαλεί στην εκδήλωση/αρχαιολογικό περίπατο που διοργανώνει την Κυριακή 28 Μαϊου 2023 με τίτλο: «Αρχαιολογικός περίπατος στα Μακρά Τείχη:νεκροταφεία, κτήρια και δρόμοι ».
Τα Μακρά Τείχη συνέδεαν την Αθήνα με το κεντρικό της λιμάνι τον Πειραιά, και αποτέλεσαν ένα από τα μεγαλύτερα αρχαία οχυρωματικά έργα στην αρχαία Αττική. Ταυτοχρόνως συμβόλιζαν την πολυεπίπεδη ανάπτυξη της Αθήνας και την μετατροπή της σε ναυτική και πολιτική υπερδύναμη , καθ’ όλη την διάρκεια της κλασικής αρχαιότητας.
Σήμερα τα ερείπια του βόρειου Μακρού Τείχους σώζονται κάτω από τη σύγχρονη Λεωφόρο Αθηνών- Πειραιώς και στην οδό Κύπρου, στις περιοχές των Καμινίων του Αγίου Ιωάννου Ρέντη , του Μοσχάτου και του Ταύρου.
Τμήματα του νοτίου σκέλους των Μακρών Τειχών, του λεγόμενου Διαμέσου Τείχους, έχουν σποραδικά αποκαλυφθεί κατά μήκος του άξονα των γραμμών του ΗΣΑΠ , στον Ταύρο , το Μοσχάτο και στην περιοχή του Νέου Φαλήρου.
Μέσα από τις αφηγήσεις των αρχαιολόγων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς κ΄ Νήσων, θα δοθεί η δυνατότητα στους περιπατητές της αρχαιολογικής διαδρομής, να κατανοήσουν και να αναπλάσουν την αρχαία τοπογραφία της πεδιάδας μεταξύ της Αθήνας και του Πειραιά, καθώς θα επισκεφθούν θέσεις όπου διατηρούνται όχι μόνο τμήματα των Μακρών Τειχών αλλά και κατάλοιπα ταφικών μνημείων, κτηρίων, ιερών και δρόμων που τα πλαισίωναν.
Σημείο συνάντησης: Σταθμός ΗΣΑΠ «Ταύρος» (εκδοτήρια εισιτηρίων) και ώρα συνάντησης 10:15 το πρωί , (διάρκεια περιπάτου περίπου 4 ώρες).
Πληροφορίες:
Γιάννης Συρόπουλος, αρχαιολόγος στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς κ΄ Νήσων
τηλ: 210 – 45.90.705 & 6937 930 252
Ειρήνη Σκιαδαρέση, αρχαιολόγος στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς κ΄ Νήσων,
τηλ: 210 – 45.90.712 & 6977 325 462
«….πάρε μια ιστορία παιδική και μ’ απαλό χεράκι άσ’ την εκεί που δένουν των παιδιών τα όνειρα, στο μυστικό της μνήμης δεματάκι.»
Άλκη Ζέη Η Αλίκη στη χώρα των Μαρμάρων
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, χώρος κατεξοχήν συνδεδεμένος με τη μνήμη, στο πλαίσιο του διεθνούς καθιερωμένου εορτασμού της Ημέρας της Γυναίκας, τιμά την Άλκη Ζέη, το συγγραφικό έργο της οποίας κατέχει ιδιαίτερη θέση στο χώρο των ελληνικών γραμμάτων. Η Άλκη Ζέη ήταν μια γυναίκα που διέθετε δυναμισμό και ευαισθησία, μια γυναίκα διανοούμενη, αλλά και στοργική μητέρα, μιας γυναίκα που αγωνίστηκε για τις ιδέες της, που μέσα από τα γραπτά της μοιράστηκε μαζί μας τα όνειρά της.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, το έργο και η πολυταξιδεμένη ζωή της θα παρουσιαστούν από την αναπληρώτρια καθηγήτρια νεοελληνικής φιλολογίας στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Δρ Γεωργία Πατερίδου, ενώ αποσπάσματα από αγαπημένα βιβλία της συγγραφέως θα αναγνώσει η ηθοποιός Δέσποινα Μαλλιαρού.
Θα προβληθεί η ταινία-ντοκιμαντέρ «Ο μεγάλος περίπατος της Άλκης» σε σκηνοθεσία της Μαργαρίτας Μαντά και σενάριο της Μαργαρίτας Μαντά και του Πέτρου Σεβαστίκογλου. Στην εκδήλωση θα παραβρεθούν τα παιδιά της, ο Πέτρος και Ειρήνη Σεβαστίκογλου καθώς και ο ανιψιός της Αλέξης Κόκκος, για να μας μεταφέρουν ένα κομμάτι από τις αναμνήσεις τους με την συγγραφέα της καρδιάς μας.
Επιπλέον, το Γραφείο Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων θα υλοποιήσει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Όταν ο πάνθηρας του Μουσείου Πειραιά συνάντησε το καπλάνι της βιτρίνας».
Εδώ και λίγες ημέρες στο πωλητήριο του Αρχαιολογικού Μουσείου του Πειραιά διατίθεται το βιβλίο «Σαλαμίνα» εκδόσεων ΟΔΑΠ ( πρώην ΤΑΠΑ). Πρόκειται για ένα πολύ ενημερωτικό για το ευρύ κοινό και πολύ χρήσιμο για τον ειδικό, βιβλίο, που ενημερώνει για την μακρά και σχεδόν άγνωστη ιστορία του νησιού, το οποίο ταυτίστηκε με την ιστορική ναυμαχία επισκιάζοντας την συνολική εικόνα του!
Πολλά και σημαντικά εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείο του Πειραιά προέρχονται από την Σαλαμίνα, αναδεικνύοντας τους στενούς δεσμούς των δύο πόλεων, ήδη από την αρχαιότητα.
Συγγραφέας : Τριανταφυλλιά Κάττουλα , αρχαιολόγος της ΕΦΑΠΝ
Έκδοση ΟΔΑΠ Σεπτέμβριος 2021
Συνεχίζεται η περιοδική αρχαιολογική έκθεση Φαληρόθεν, ανάμεσα σε δύο κόσμους στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Πειραιά με αξιοσημείωτη ανταπόκριση από το κοινό. Στόχος της έκθεσης είναι η παρουσίαση των αρχαιολογικών ευρημάτων που ήρθαν στο φως κατά την κατασκευή και ανέγερση του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος καθώς επίσης και η παρουσίαση των ανθρώπων που εργάστηκαν τα τελευταία δέκα χρόνια και συνέβαλαν σε αυτή την ανασκαφική έρευνα.
Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023 και έχει ήδη εκδοθεί ο αρχαιολογικός κατάλογος της έκθεσης. ο οποίος θα διατίθεται στο κοινό σε έντυπη μορφή από τις αρχές του επόμενου έτους.
ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΚΑΙ ΝΗΣΩΝ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Την Κυριακή, 16 Οκτωβρίου γιορτάζεται για 5η χρονιά η Ευρωπαϊκή Ημέρα Συντήρησης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς με πλήθος εκδηλώσεων σε όλη την Ευρώπη. Τις δράσεις συντονίζουν από κοινού η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, ο Σύλλογος Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, επίσημος εκπρόσωπος της ECCO στη χώρα μας, και το Ελληνικό Τμήμα του ICOM. Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν από 10 έως 16 Οκτωβρίου 2022, με κεντρική ημερομηνία των εορτασμών την Κυριακή, 16 Οκτωβρίου 2022.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων διοργανώνει εκδηλώσεις και επικοινωνιακές δράσεις, προσκαλώντας το κοινό να γνωρίσει τις αθέατες πλευρές του επαγγέλματος του συντηρητή, παράλληλα με την ανάδειξη της σημαντικής συνεισφοράς της επιστήμης αυτής στη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς μας.
ΠΕΜΠΤΗ 13/10/2022
Αναπαράσταση αρχαίας οικίας στον σταθμό «Δημοτικό Θέατρο» του ΜΕΤΡΟ Πειραιά: το ταξίδι της αποκατάστασης από τον χώρο εύρεσης στον χώρο έκθεσης.
Η παρουσίαση περιλαμβάνει το ιστορικό των επεμβάσεων που έχουν εκτελεστεί και αφορούν στην απόσπαση, συντήρηση και τοποθέτηση τμημάτων δαπέδων και δόμων με σκοπό την ανασύσταση τμήματος ανδρώνα κλασικής περιόδου και χώρου αυλής , στο πλαίσιο της μόνιμης έκθεσης στο Σταθμό ΜΕΤΡΟ «Δημοτικό Θέατρο».
Τόπος εκδήλωσης : Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, Χαριλάου Τρικούπη 31, Πειραιάς
Ώρες εκδήλωσης : 10:00 – 12:00
Δήλωση συμμετοχής στα 210-4590724, 210-4521598, 210-4590731 (9:00-14:00) και στο machipent@yahoo.gr
ΚΥΡΙΑΚΗ 16/10/2022
«Φαληρόθεν» : Η πορεία προς την έκθεση
Στην περιοδική έκθεση παρουσιάζονται για πρώτη φορά ευρήματα από τη σωστική ανασκαφή του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο Δέλτα Φαλήρου, το πιο πρόσφατα ανασκαμμένο αττικό νεκροταφείο πλησίον της Αθήνας, με περίοδο χρήσης από τα τέλη του 8ου έως και τον 4ο αιώνα π.Χ. Θα παρουσιαστεί στο κοινό η πορεία των ευρημάτων από τον χώρο εύρεσής τους στον χώρο συντήρησης, καταγραφής και εν τέλει ανάδειξής τους στο μουσείο.
Τόπος εκδήλωσης : Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, Χαριλάου Τρικούπη 31, Πειραιάς
Ώρες εκδήλωσης : 11:00 – 13:00
Δήλωση συμμετοχής στα 210-4590724, 210-4521598, 210-4590731 (9:00-14:00) και στο machipent@yahoo.gr
ΣΑΒΒΑΤΟ 15/10/2022
Προβολή ταινίας μικρού μήκους στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης με τίτλο:
Η πορεία προς την έκθεση «Φαληρόθεν».
Η μικρού μήκους ταινία προβάλλει την πορεία των ευρημάτων από τα εργαστήρια συντήρησης στην περιοδική Έκθεση «Φαληρόθεν. Ανάμεσα σε δύο κόσμους» του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά.
Στην περιοδική έκθεση παρουσιάζονται για πρώτη φορά ευρήματα από τη σωστική ανασκαφή του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στο Δέλτα Φαλήρου, το πιο πρόσφατα ανασκαμμένο αττικό νεκροταφείο πλησίον της Αθήνας, με περίοδο χρήσης από τα τέλη του 8ου έως και τον 4ο αιώνα π.Χ.
Παρακολουθείστε τις ψηφιακές εκδηλώσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:
https://www.facebook.com/profile.php?id=100066961194821 https://www.youtube.com/channel/UCLx7u1OWG1gkrIDFYXURUgQ
Ακολουθήστε τις εκδηλώσεις:
Σελίδα Facebook του ΣΣΑΕΤΤΕ: https://fb.me/e/52Tohluu4
Ιστοσελίδα του ΣΣΑΕΤΤΕ: www.ssaette.gr
Για τις εκδηλώσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη ενημερωθείτε μέσω των επίσημων σημείων προβολής της E.C.C.O Σελίδα Facebook:
Ιστοσελίδα: www.ecco-eu.org/
Twitter: @ecco_eu
#EuropeanDayConservationRestoration
#EuropeanDayConservationRestorationGR
#ECCOCommunity
Η αρχαιολογική έκθεση με τίτλο “Ιστορίες για το αθέατο νερό” – Σταθμός του Μετρό Δημοτικό Θέατρο, Πειραιάς.
Η διαδικασία παραγωγής του μουσειολογικού αφηγήματος της έκθεσης, αλλά και η αναζήτηση της μουσειογραφικής λύσης αντιμετώπισε την ιδιαίτερη πρόκληση του εγχειρήματος, δηλαδή την προσπάθεια να ενσωματωθεί μια μουσειακή έκθεση σε ένα πολυσύχναστο και πολύβουο χώρο. Ακολούθως, ο σχεδιασμός της έκθεσης βασίστηκε σε τρεις άξονες: τη δημόσια πρόσβαση με την κατανομή των εκθεσιακών ενοτήτων σε χώρους που προηγούνται της έκδοσης εισιτηρίων, προσβάσιμους στο επιβατικό και μη κοινό, τον ειδικό σχεδιασμό και την τοποθέτηση του εποπτικού υλικού σύμφωνα με την πιθανότητα τυχαίας ή μεμονωμένης προσπέλασης από κάθε ενότητα και την βέλτιστη οπτική ανάγνωση και διασύνδεση των ενοτήτων που θα εξασφαλίζουν στον επισκέπτη τη δυνατότητα πρόσληψης του περιεχομένου ως ένα ολοκληρωμένο χωρικά και εννοιολογικά σύνολο.
Νοηματικός – Μουσειολογικός Σχεδιασμός
Στη συγκρότηση της κεντρικής μουσειολογικής ιδέας που θέλει να αναδείξει τη σημασία του νερού ως κοινωνικού αγαθού και παράλληλα ως πεδίου ανάπτυξης τεχνολογικής καινοτομίας, οδήγησε η μελέτη των ανασκαφικών δεδομένων σε συνδυασμό με τις δυνατότητες ενσωμάτωσης του διαθέσιμου εκθεσιακού υλικού στο χώρο του σταθμού. Η κεντρική ιδέα υπήρξε και η αφετηρία για τη σύνθεση του μουσειολογικού σκεπτικού: «H σύνδεση της διαχείρισης του νερού με την ιστορική και κοινωνική εξέλιξη της πόλης του Πειραιά από τα Κλασικά χρόνια έως την Ύστερη αρχαιότητα». Σε αυτό το νοηματικό πλαίσιο, βασικοί άξονες για την παραγωγή της εκθεσιακής αφήγησης είναι αφενός η εξέλιξη της τεχνολογίας του υδρευτικού συστήματος και αφετέρου η οικιστική και πολεοδομική ανάπτυξη της πόλης ιδωμένης σε συνάρτηση με τις ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες. Ο συνδετικός κρίκος της νοηματικής πορείας είναι η ζωτική αξία του νερού ως αναγκαία προϋπόθεση της διαβίωσης, αλλά και κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας διαχρονικά.
Η παρουσίαση του συστήματος υδροδότησης της αρχαίας πόλης αναπτύσσεται σε πέντε θεματικές ενότητες που ανιχνεύουν τις αθέατες υδάτινες διαδρομές και αφηγούνται ιστορίες για τη λειτουργία της πόλης.
Τα ανασκαφικά δεδομένα που παρουσιάζονται προέρχονται από δύο αλληλοσυμπληρούμενες πηγές, τα οικιστικά κατάλοιπα και τις υπόγειες κατασκευές ύδρευσης. Τα ίχνη των αρχιτεκτονικών δομών, από τη µία πλευρά, µας οδηγούν στην ανάλυση και την ανασύνθεση της εικόνας του πειραϊκού αστικού τοπίου. Τα πηγάδια και οι δεξαμενές, από την άλλη, µαζί µε τα αντικείμενα τα οποία βρέθηκαν καλυµµένα µε λάσπη στο εσωτερικό τους, µας μεταφέρουν, σαν «χρονοκάψουλες», ιστορίες για τη χρήση των ίδιων των υπόγειων κατασκευών και την καθημερινή ζωή των κατοίκων.
Οι πέντε θεματικές ενότητες υποστηρίζονται από τέσσερις βασικούς εκθεσιακούς τύπους:
-Την έκθεση αντιγράφων των συστημάτων άντλησης, συλλογής και μεταφοράς νερού, όπως εξελίχθηκαν από την ίδρυση της πόλης τον 5ο αι. π.Χ. έως τη ρωμαϊκή περίοδο (ενότητες 1 και 2)
-Την έκθεση πρωτότυπων εκθεμάτων που σχετίζονται με τον τρόπο διαμόρφωσης και λειτουργίας μιας πειραϊκής οικίας σε σχέση με τη διαχείριση των υδάτινων πόρων της πόλης. Το κεντρικό έκθεμα τοποθετήθηκε κάτω από γυάλινο δάπεδο της υπόγειας διάβασης. Πρόκειται για την ανασύσταση ενός ανδρώνα κλασικής οικίας που αποκαλύφθηκε στη σωστική ανασκαφή κατά την κατασκευή του Φρέατος Δεληγιάννη και το οποίο αποσπάστηκε και συντηρήθηκε για το σκοπό αυτό. Περιλαμβάνει ένα βοτσαλωτό δάπεδο, περιμετρικό δάπεδο από ασβεστοκονίαμα και δύο περιμετρικούς τοίχους. Η κάτοψη του σπιτιού συμπληρώνεται με την αναπαράσταση τμήματος της αυλής, του κύριου χώρου των καθημερινών λειτουργιών της κατοικίας, αλλά και, παράλληλα, χώρου πρόσβασης στο νερό. Η «σκηνογραφία» υπηρετεί το μουσειολογικό σκεπτικό για τη δημιουργία ενός ζωντανού χώρου όπου ο διερχόμενος θα παρακολουθεί ένα καθημερινό στιγμιότυπο μέσα από αυθεντικά αντικείμενα: δίπλα στο μαρμάρινο στόμιο πηγαδιού της αυλής, τα σκεύη άντλησης και μεταφοράς, ένας μυλόλιθος και ένα γουδί συνθέτουν μία σκηνή της τροφοπαραγωγικής διαδικασίας. (Ενότητα 3)
-Την παρουσίαση της χρήσης του νερού στην καθημερινή ζωή των αρχαίων κατοίκων του Πειραιά με ψηφιακά εκθέματα. Σε videowall προβάλλονται μορφές από την αρχαία εικονογραφία σε ανθρώπινη κλίμακα και σε διάδραση με σκηνικά που μεταβάλλονται παραπέμποντας στην εκάστοτε δραστηριότητα. (ενότητα 4)
-Η αφήγηση ολοκληρώνεται με το εποπτικό υλικό που πλαισιώνει την κατά χώραν ανάδειξη της διατηρούμενης δεξαμενής 27, στο επίπεδο της πλατείας Αγ. Κωνσταντίνου, πλησίον της κεντρικής εισόδου του σταθμού (ενότητα 5).
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΚΑΙ ΝΗΣΩΝ
Διεύθυνση – Γενική εποπτεία
Στέλλα Χρυσουλάκη
Μουσειολογικός σχεδιασμός – Επιμέλεια
Δώρα Ευαγγέλου
Αρχαιολογική τεκμηρίωση
Παναγιώτης Κουτής
Γιώργος Πέππας
Αρχιτεκτονικές απεικονίσεις
Αιμίλιος Μπεντερμάχερ-Γερούσης
Συντήρηση αρχαιολογικών ευρημάτων
Επιβλέπουσα: Τατιάνα Παναγοπούλου
Συντηρητές: Λάζαρος Βαλσαμής, Γιάννης Καλασαρίνης, Νίκος Καρανικόλας,
Ειρήνη Καρπάθιου, Χριστίνα Λυγγοπούλου, Φωτεινή Μπρόφα
Μουσειογραφική μελέτη
Σπύρος Νάσαινας
Δέσποινα Τσάφου
Μελέτη ανάδειξης αρχαίας δεξαμενής και αρχιτεκτονικός σχεδιασμός φωτισμού οροφής
ΤΕΤΡΑΓΚΟΝ Α.Ε, Ηλίας Παπαδόπουλος
Μελέτη αποκατάστασης ιστορικής πλατείας
Βασίλης Κρητικός
Μελέτη εκθεσιακού φωτισμού
Ματίνα Μαγκλάρα
Γραφιστικός σχεδιασμός
Ακριβή Αναγνωστάκη
Βίντεο
Παναγιώτης Τσιμπιρίδης
Ινώ Θεοδώρου
Μπέτυ Ευαγγελινού
Στατική μελέτη
Χρήστος Γιαννέλος
Νάσος Μαντζάνας
Γιάννης Καραγιάννης
Ηλεκτρομηχανολογική μελέτη
ΤΕΚΕΜ Α.Ε., Γιώργος Καβουλάκος
Μελέτη κατασκευής αντιγράφων
Δημήτρης Σελίμης
Μετάφραση κειμένων στα αγγλικά
Μιχάλης Ελευθερίου
Γλωσσική επιμέλεια
Ελένη Μιχαλοπούλου
ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε.
Διεύθυνση έργου
Ευάγγελος Κολοβός
Σίσσυ Βουτυρίτσα
Μανώλης Ουρανός
Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός – Επιμέλεια
Πολυξένη Αντωνίου
Επιβλέποντες
Σίσσυ Βουτυρίτσα
Γιώργος Γιανναράς
Επιβλέπων Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων
Αιμίλιος Μπεντερμάχερ-Γερούσης
Υπεύθυνος εργοταξίου κοινοπραξίας
Δημήτρης Σίδερης
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ
Κατασκευή θεματικής έκθεσης
ΤΕΤΡΑΓΚΟΝ Α.Ε, Ηλίας Παπαδόπουλος
Μεταλλικές ειδικές κατασκευές
VETA S.A.
Κατασκευή αντιγράφων
Δημήτρης Σελίμης
Συντονισμός μελετών
Δημήτρης Καλόμαλλος
Δώρα Ταράση
Μαριλένα Γιαννάκη
Αθηνά Ρηγοπούλου
Φωτογραφίες: Σάββας Σπυρίδωνος
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ & ΝΗΣΩΝ
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς κ΄ Νήσων, στο πλαίσιο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2022 , (ΕΗΠΚ 2022) , σας προσκαλεί στην εκδήλωση/αρχαιολογικό περίπατο που διοργανώνει την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2022 με τίτλο:
«Αρχαιολογικός περίπατος στα Μακρά Τείχη:
νεκροταφεία, κτήρια και δρόμοι».
Τα Μακρά Τείχη συνέδεαν την Αθήνα με το κεντρικό της λιμάνι τον Πειραιά, και αποτέλεσαν ένα από τα μεγαλύτερα αρχαία οχυρωματικά έργα στην αρχαία Αττική.
Ταυτοχρόνως συμβόλιζαν την πολυεπίπεδη ανάπτυξη της Αθήνας και την μετατροπή της σε ναυτική και πολιτική υπερδύναμη , καθ’ όλη την διάρκεια της κλασικής αρχαιότητας.
Σήμερα τα ερείπια του βόρειου Μακρού Τείχους σώζονται κάτω από τη σύγχρονη Λεωφόρο Αθηνών- Πειραιώς και στην οδό Κύπρου , στις περιοχές των Καμινίων του Αγίου Ιωάννου Ρέντη , του Μοσχάτου και του Ταύρου.
Τμήματα του νοτίου σκέλους των Μακρών Τειχών, του λεγόμενου Διαμέσου Τείχους, έχουν σποραδικά αποκαλυφθεί κατά μήκος του άξονα των γραμμών του ΗΣΑΠ , στον Ταύρο , το Μοσχάτο και στην περιοχή του Νέου Φαλήρου.
Μέσα από τις αφηγήσεις των αρχαιολόγων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς κ΄ Νήσων, θα δοθεί η δυνατότητα στους περιπατητές της αρχαιολογικής διαδρομής, να κατανοήσουν και να αναπλάσουν την αρχαία τοπογραφία της πεδιάδας μεταξύ της Αθήνας και του Πειραιά, καθώς θα επισκεφθούν θέσεις όπου διατηρούνται όχι μόνο τμήματα των Μακρών Τειχών αλλά και κατάλοιπα ταφικών μνημείων, κτηρίων και δρόμων που τα πλαισίωναν.
Σημείο συνάντησης: Σταθμός ΗΣΑΠ «Ταύρος» (εκδοτήρια εισιτηρίων) και ώρα συνάντησης 10:30 το πρωί (διάρκεια περιπάτου περίπου 3 ώρες).
Ελεύθερη συμμετοχή
Πληροφορίες:
Γιάννης Συρόπουλος, τηλ: 210 – 45.90.705 κ΄ 6937 930 252
Ειρ. Σκιαδαρέση, τηλ: 210 – 45.90.712 κ΄ 6977 325 462
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων σας προσκαλεί στα εγκαίνια της περιοδικής έκθεσης
ΦΑΛΗΡΟΘΕΝ. ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΥΣ
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά
Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου | 20:00
Η περιοδική έκθεση «Φαληρόθεν. Ανάμεσα σε δύο κόσμους» περιλαμβάνει κάποια από τα σημαντικότερα ευρήματα από τη σωστική ανασκαφή του ΚΠΙΣΝ στο Δέλτα Φαλήρου.
Στο σκεπτικό της μικρής αυτής περιοδικής έκθεσης συνέβαλε η ανάγκη να παρουσιαστεί στο κοινό μια συνολική εικόνα του ευρήματος. Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς σχεδόν σωστικής ανασκαφής του νεκροταφείου η Εφορεία Πειραιώς και Νήσων έκανε συστηματική προσπάθεια ενημέρωσης της επιστημονικής κοινότητας καθώς και του κοινού με διαλέξεις, ανακοινώσεις, άρθρα και πανεπιστημιακά σεμινάρια. Αν και τα μέσα ενημέρωσης εστίασαν, έκτοτε, στο εύρημα των «βιαιοθανάτων», η έκθεση, αντίθετα, επιθυμεί να προβάλει την πραγματική σημασία ενός εκτεταμένου στον χώρο και τον χρόνο παράκτιου νεκροταφείου, το οποίο προσφέρει εικόνες και δεδομένα της αθηναϊκής κοινωνίας των αρχαϊκών, κατά κύριο λόγο χρόνων, ως αντανάκλαση της σφύζοντας ζωής της πόλης στο εργαστήρι της οποίας χαλκεύτηκαν οι ιδέες που οδήγησαν σε πολιτικές εξελίξεις και τελικά στη Δημοκρατία.
Η έκθεση αρθρώνεται σε 4 νοηματικές ενότητες:
Οι δύο ενότητες, με κύριο άξονα τα αττικά έθιμα ταφής κατά την πρώιμη και ύστερη αρχαϊκή περίοδο εστιάζουν στα αντικείμενα που συνόδευαν τον νεκρό, αλλά και σε αυτά που αποτέλεσαν μέρος της τελετουργίας για τη φροντίδα του στο τελευταίο ταξίδι. Σκοπός της αφήγησης είναι να φωτιστούν διαφορετικές εκφάνσεις της Αθηναϊκής κοινωνίας μέσα από τις ταφικές παραδόσεις και πρακτικές.
Μία ενότητα είναι αφιερωμένη στην πρωτοαττική κεραμική με στόχο να παρουσιαστούν κάποια από τα πλέον σημαντικά αγγεία της περιόδου, πολλά από αυτά προερχόμενα από γνωστά αττικά εργαστήρια.
Τέλος, στην τέταρτη ενότητα επιλέγονται τρεις από όσες ταφές έχουν εξεταστεί από την άποψη της βιοαρχαιολογίας. Η μελέτη αυτή παρουσιάζει την ταυτότητα των ανθρώπων που έχουν ταφεί και μπορεί να αφηγηθεί στοιχεία από την ιστορία της ζωή τους.
Ιστορία της ανασκαφικής έρευνας
Το νεκροταφείο του Δέλτα Φαλήρου βρίσκεται στο μέσο του παλαιού κόλπου του Φαλήρου σε μία απόσταση 4,1 χιλιομέτρων νοτίως του σύγχρονου κέντρου των Αθηνών. Η πρώτη μαρτυρία για την ύπαρξη νεκροταφείου στο Δέλτα Φαλήρου είναι καταγεγραμμένη ήδη από το 1864, ενώ στις αρχές του 20ου αιώνα πραγματοποιούνται δύο -μικρής έκτασης- ανασκαφικές έρευνες σωστικού χαρακτήρα, από τους Κ. Κουρουνιώτη (1911) και Ε. Πελεκίδη (1915). Από την τελευταία προέκυψε –μεταξύ άλλων- το ανορθόδοξο για τις αντιλήψεις της εποχής εύρημα της ομαδικής ταφής 18 ενηλίκων, οι οποίοι εκτελέστηκαν με αποτυμπανισμό.
Η κατασκευή του ιπποδρόμου το 1925 και η μακροχρόνια χρήση του «σφράγισε» τον αρχαιοφόρο ορίζοντα προστατεύοντας το νεκροταφείο από την οικοδόμηση της περιοχής για τις επόμενες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Η εγκατάλειψη του χώρου το 2004 επέφερε μικρής ευτυχώς κλίμακας καταστροφές από παράνομες εκσκαφές για την απόρριψη απορριμμάτων και στερέων αποβλήτων. Η εικόνα άλλαξε άρδην κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κατασκευής του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) στη θέση του παλαιού ιπποδρόμου όπου η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων (ΕΑΠΝ) πραγματοποίησε σωστικές ανασκαφές κατά τις περιόδους 2012-2013 και 2015-2016. Από τον Μάρτιο του 2016 έως και σήμερα, οι έρευνες συνεχίζονται με τη φροντίδα του ίδιου του Υπουργείου Πολιτισμού. Η τελευταία, λοιπόν, δεκαετία αποκάλυψε ένα μεγάλο τμήμα του φαληρικού νεκροταφείου που φωτίζει όχι μόνο τις ταφικές πρακτικές, αλλά και πτυχές της ζωής της πόλης που έμελλε να διεκδικήσει την πιο σημαίνουσα, ίσως, θέση ανάμεσα στις ελληνικές πόλεις – κράτη της αρχαιότητας.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως 31 Δεκεμβρίου 2023.
Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά Χαριλάου Τρικούπη 31 | Πληροφορίες : 2104590731
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Οργάνωση – Συντονισμός – Επιμέλεια
Στέλλα Χρυσουλάκη, Διευθύντρια Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων
Ιωάννης Παππάς, Αρχαιολόγος
Δώρα Ευαγγέλου, Αρχαιολόγος – Μουσειολόγος
Αλεξάνδρα Συρογιάννη, Αρχαιολόγος ΕΑΠΝ (μελέτη οστεολογικού υλικού ενότητας: “και ο άλλος ιππέας ο νοητός που πάει, της φθοράς τον καιρό να ανασκολοπίσει”)
Αικατερίνη Παναγοπούλου, Προϊσταμένη Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, ΕΑΠΝ
Ανδρομάχη Καπετανοπούλου, Αρχαιολόγος, ΕΑΠΝ
Μουσειολογική Μελέτη
Δώρα Ευαγγέλου, Αρχαιολόγος – Μουσειολόγος
Ιωάννης Παππάς, Αρχαιολόγος
Mουσειογραφική μελέτη
CODEX MUSEUM-ARCHICON
Ηλίας Παπαγεωργίου, Παντελής Φελέρης, Φοίβος Παπαγεωργίου
Συντήρηση εκθεμάτων για την παρουσίαση τους στην έκθεση
Αικατερίνη Παναγοπούλου, Προϊσταμένη Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, ΕΑΠΝ
Βαρβάρα Γιαννάκενα, Αικατερίνη Γιαννοπούλου, Ευγενία Δρόσου, Σταματίνα Κουτούβαλη, Ανδρομάχη Πενταρβάνη, Παρασκευή Πετεινάτου, Δήμητρα Πετροπούλου, Συντηρητές Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, ΕΑΠΝ
Γραφιστικά
CODEX MUSEUM-ARCHICON
Ηλίας Παπαγεωργίου, Παντελής Φελέρης, Φοίβος Παπαγεωργίου
Σχέδια αρχαιοτήτων
Κωνσταντίνα Δελή, Σχεδιάστρια, ΕΑΠΝ
Μεταφράσεις κείμενων στην αγγλική
Κάτια Μαντέλη, Αρχαιολόγος
Αλεξάνδρα Συρογιάννη, Αρχαιολόγος, ΕΑΠΝ (ενότητα: «και ο άλλος ιππέας ο νοητός που πάει, της φθοράς τον καιρό να ανασκολοπίσει»)
Βίντεο – Μοντάζ – Φωτογραφία
Γιάννης Ασβεστάς, Φωτογράφος, ΕΑΠΝ
Κωνσταντίνα Δελή, Σχεδιάστρια, ΕΑΠΝ
Αρχαιολογική τεκμηρίωση – παρουσίαση
Ιωάννης Παππάς, Αρχαιολόγος
Εκθεσιακές κατασκευές – προθήκες
Μάνος Λιγνός
Εκτυπώσεις
Apolyto Creative Spot
Φωτισμός
Νίκος Σταματόπουλος – Lightingworks
symbols of the past Icons of the present
ΣΥΜΒΟΛΑ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ – ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ
Έκθεση έργων της Pascaline Bossu / Exhibition Pascaline Bossu
Διάρκεια: από 03 Σεπτεμβρίου έως 03 Οκτωβρίου
from September 03 to October 03 2022
Αρχαιολογικό Μουσείο Κολώνας Αίγινας – Archaeological Museum of Colona Aegina
Πατριάρχου Γρηγορίου Ε1, Αίγινα 18010
Patriarchou Grigoriou E1, Egina
Ώρες λειτουργίας του μουσείου
2297 022248
ΕΦΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ & ΝΗΣΩΝ 