
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΡ. ΣΤΕΛΛΑΣ ΧΡΥΣΟΥΛΑΚΗ ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ (27-5-2013) ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ ΤΟΥ ΦΑΛΗΡΟΥ
Το αρχαϊκό νεκροταφείο του Φαλήρου είναι γνωστό ήδη από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Πρώτος ανέσκαψε το 1911 ο Κωνσταντίνος Κουρουνιώτης τμήμα του νεκροταφείου, που είχε ήδη υποστεί εκτεταμένη λαθρανασκαφή. Διακόσια μέτρα μακριά από την ακτογραμμή, σε έκταση 12τμ., αποκαλύφθηκαν 68 τάφοι, πολλοί από τους οποίους βρίσκονταν μέσα στο νερό. Διακρίνονται κατά κύριο λόγο σε εγχυτρισμούς, ελεύθερες ταφές, κιβωτιόσχημους και καύσεις. Από αυτούς τους τύπους τάφων, οι εγχυτρισμοί αφορούν αποκλειστικά βρέφη και νήπια. Σημαντικό εύρημα είναι μία δευτερογενής καύση ενήλικα εναποθετημένη σε τεφροδόχο αμφορέα Υστερογεωμετρικών χρόνων. Για τους παιδικούς εγχυτρισμούς επιλέγεται ο αμφορέας τύπου ΣΟΣ. Συνήθως κτερίζονταν οι εγχυτρισμοί με ένα κύπελλο, μια ή δύο οινοχόες, σπανιότερα και με πυξίδα.
Το 1915, νέα τμήματα του ίδιου νεκροταφείου αποκαλύπτει ο Στρατής Πελεκίδης. Σε χώρο 500 τ.μ. ανασκάφηκαν 87 ταφές, σε όχι τόσο πυκνή διάταξη, όπως αυτές της ανασκαφής Κουρουνιώτη. Αντιπροσωπεύονται όλοι οι τύποι τάφων της προηγούμενης ανασκαφής, δηλαδή εγχυτρισμοί, ελεύθερες ταφές, κιβωτιόσχημοι και καύσεις. Ωστόσο προστίθενται δύο νέοι τύποι: ο κεραμοσκεπής και η πήλινη σαρκοφάγος. Τα ταφικά αγγεία των παιδικών εγχυτρισμών διακρίνονται σε αμφορείς, πίθους, υδρίες και κρατήρες. Σύμφωνα με τον ανασκαφέα υπάρχουν περιπτώσεις εγχυτρισμών που κτερίζονται με 8, 12 ή ακόμη και 17 αγγεία. Το τμήμα αυτό του νεκροταφείου χρονολογείται από τον Ύστερο 8ο μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ.
Με την έναρξη των νέων ανασκαφών, το 2012, μας απασχόλησε ο χωρικός εντοπισμός των ανασκαφών των αρχών του 20ου αιώνα. Με γνώμονα τον πλάγιο δρόμο που αποχωριζόταν από τη Λ. Συγγρού και κατευθύνονταν προς το Νέο Φάληρο, αναγνωρίσαμε το παλαιό σκαρίφημα. Εντός του τριγώνου που σχημάτιζε η λεωφόρος Συγγρού και ο πλάγιος δρόμος, το λεγόμενο Δέλτα Φαλήρου, χωροθετήθηκε η ανασκαφή του Πελεκίδη. Οι πρώτοι τάφοι βρέθηκαν σε απόσταση 57 μέτρων από την κορυφή του Δέλτα. Η ανασκαφή του Κουρουνιώτη έγινε εκτός του Δέλτα. Για τον εντοπισμό της χρησιμοποιήθηκαν οι φωτογραφίες της ανασκαφής καθώς και το σκαρίφημα του Πελεκίδη που την ορίζει βόρεια από τη δική του. Με βάση αυτά τα στοιχεία προέκυψαν δύο πιθανές θέσεις. Τέλος, η χωροθέτηση στηρίχθηκε στην αναφορά του Αντώνη Κεραμόπουλου, τότε Εφόρου Αθηνών, που σημειώνει ότι το νεκροταφείο αναπτύσσεται στον άξονα ΒΔ –ΝΑ.
Στο πλαίσιο κατασκευής του «Κέντρου Πολιτισμού – Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» η ΚΣΤ ΕΠΚΑ διενεργεί σωστική ανασκαφή που έφερε στο φως νέα τμήματα του ίδιου νεκροταφείου. Το νεκροταφείο καταλαμβάνει έκταση σχεδόν 3000 τ.μ.
Like this:
Like Loading...